![](/media/lib/78/one-dimension-e6b9b4f113a85277a5de22559d0aa55c.jpg)
Naprzemienne wszechświaty materii i antymaterii
19 lipca 2011, 17:38Dragan Slavkov Hajdukovic, fizyk z Czarnogóry, który obecnie pracuje w CERN, nakreślił w swoim studium opublikowanym w Astrophysics and Space Science mechanizm zmieniający materię w antymaterię, skutkujący naprzemiennymi cyklami kurczenia się wszechświata i jego powstawania wskutek wybuchu.
![](/media/lib/264/n-czarnadziura-02cead5e049838c475f511a86d2d60d2.jpg)
Gdy czarna dziura śpi, masowo rodzą się gwiazdy
4 sierpnia 2020, 04:11Dzięki obserwacji gromady galaktyk SpARCS104922.6+564032.5 naukowcy dowiedzieli się, co się dzieje, gdy gigantyczna czarna dziura nie ma wpływu na galaktyki. Badania wykazały, że pasywnością czarnej dziury można wyjaśnić olbrzymie tempo formowania się gwiazd w gromadzie galaktyk.
![](/media/lib/145/n-kwazar-5b9119bf1e746435af649c758a0de415.jpg)
Największa z czarnych dziur
7 września 2015, 11:11W centrum kwazara OJ287 znajduje się najbardziej masywna ze znanych nam czarnych dziur. Struktura ma masę 18 miliardów mas Słońca i znajduje się w odległości 3,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie największej znanej czarnej dziury było też okazją do przetestowania ogólnej teorii względności
![](/media/lib/523/n-grb221009a-039d64dd9bdf81b4aad63f05be6d199f.jpg)
Bliski Ziemi potężny rozbłysk gamma pomoże w badaniu czarnych dziur i ciemnej materii
17 października 2022, 11:06Tydzień temu teleskopy wykryły rozbłysk gamma GRB 221009A. Kilka dni później astronomowie korzystający z teleskopu Gemini South stwierdzili, że to najpotężniejsze wydarzenie tego typu. Ten rozbłysk jest tak jasny, a jego źródło znajduje się tak blisko, że to jedna na 100 lat okazja, by odpowiedzieć na pewne podstawowe pytania związane z tego typu eksplozjami – od powstawania czarnych dziur po przetestowanie modeli dotyczących ciemnej materii, mówi Brendan O'Connor z University of Maryland.
![© _Belial, CC](/media/lib/19/1197372285_777297-ba6ff2ac42cfe13ffc74af7ea4e729b8.jpeg)
Pierwsze gwiazdy nie mogły świecić?
11 grudnia 2007, 11:18Patrząc na pokryty jasnymi punktami firmament, trudno w to uwierzyć, ale fizycy z University of Utah w Salt Lake City wyliczyli, że pierwsze gwiazdy mogły być tak przysłonięte przez chmury ciemnej materii, że nie mogły świecić. Gdyby się to potwierdziło, musielibyśmy zmienić poglądy na ewolucję gwiazd i proces tworzenia się czarnych dziur w dobie młodości kosmosu.
![](/media/lib/294/n-kwazar-789f92e2a9bf5a1f77d1f2c788ab46de.jpg)
Najodleglejsza supermasywna czarna dziura zaskoczyła astronomów
8 grudnia 2017, 11:16Astronomowie znaleźli najdalszą supermasywną czarną dziurę. Obiekt o masie 800 milionów mas Słońca jest zadziwiająco olbrzymi, jak na okres, w którym powstał. Ta czarna dziura urosła bardziej niż moglibyśmy się spodziewać zaledwie w ciągu 690 milionów lat po Wielkim Wybuchu. To wyzwanie dla naszych teorii dotyczących formowania się czarnych dziur – mówi współautor badań Daniel Stern z NASA.
![](/media/lib/565/n-almaczarna-3ce6c62d9e9cac746b9e2d7d90b87554.jpg)
Dysk akrecyjny czarnej dziury zobrazowany w skali poniżej 1 parseka. Uczeni odkryli fontannę gazu
6 listopada 2023, 10:01Międzynarodowy zespół badawczy zobrazował okolice czarnej dziury z bezprecedensową rozdzielczością bliską 1 roku świetlnego. Tak duża rozdzielczość pozwala na obserwowanie przepływu gazu w bezpośrednim sąsiedztwie czarnej dziury i badanie różnych faz otaczającego dziurę gazu – plazmowej, atomowej i molekularnej. Przede wszystkim zaś umożliwiła lepsze opisanie przepływu gazu z dysku akrecyjnego i wykazanie, że jest on spowodowany niestabilnością grawitacyjną. Naukowcy zauważyli, że znaczna część gazu jest odrzucana od czarnej dziury w formie atomowego i molekularnego odpływu. Gaz ten następnie wraca i zjawisko odpływu znowu ma miejsce. Całość przypomina fontannę wydobywającą się z czarnej dziury.
![](/media/lib/81/uczeniosu-8d5aa2ec04e4a6da41ee0180c1c5d830.jpg)
Astronomia pomaga walczyć z nowotworami
5 sierpnia 2011, 11:58Badania nad procesami zachodzącym we wnętrzu gwiazd mogą przyczynić się do skuteczniejszej walki z nowotworami. Astronomowie z Ohio State University współpracują ze specjalistami ds. radiologii onkologicznej w celu stworzenia urządzenia, które będzie bardziej zabójcze dla guzów nowotworowych, a jednocześnie łagodniejsze dla zdrowej tkanki.
![](/media/lib/424/n-supermasywna-c729b92c9edf0b047467b59342863730.jpg)
Galaktyki i czarna dziura spowite gazową siecią pomogą wyjaśnić zagadkę wczesnego wszechświata
1 października 2020, 11:27Very Large Telescope zauważył sześć galaktyk zgromadzonych wokół supermasywnej czarnej dziury z czasów, gdy wszechświat liczył sobie mniej niż miliard lat. Po raz pierwszy zauważono takie zgrupowanie z czasów tak nieodległych od Wielkiego Wybuchu. Odkrycie pomaga lepiej zrozumieć, w jaki sposób supermasywne czarne dziury mogą powstawać i ewoluować tak szybko.
![Szkoła](/media/lib/190/n-szkola-klasa-557ba69d7553d833cf0bd50410567612.jpg)
Ruszył pierwszy polski e-Uniwersytet
14 września 2015, 05:04Zapraszamy do Copernicus College – pierwszego polskiego e-Uniwersytetu!